Sau khi bán nhà riêng, vợ chồng chị tôi dọn về nhà mẹ tôi ở.
Nay thấy chật chội nên mẹ tôi yêu cầu chị dọn đi thì chị đòi chia
lại phần mà chị có tên trong hộ khẩu. Mẹ tôi phải xử lý thế nào?
vanhoa1969…@gamail.com
Luật sư TRẦN CÔNG LY TAO trả lời: Theo Điều 24 Luật Cư trú, sổ
hộ khẩu được cấp cho cá nhân hoặc hộ gia đình đã đăng ký thường trú và
có giá trị xác định nơi thường trú của công dân. Như vậy, việc có tên
trong sổ hộ khẩu không đồng nghĩa với việc có quyền sở hữu nhà.
Nếu căn nhà thuộc quyền sở hữu của người mẹ thì bà ấy có quyền cho
hay không cho chị của anh ở nhờ. Nếu căn nhà thuộc sở hữu chung của cha
mẹ mà cha đã mất không có di chúc thì người chị (và những người thừa kế
theo pháp luật hàng thứ nhất của người chết) cùng có quyền thừa kế phần
nhà thuộc sở hữu của người cha. Trong trường hợp này, nếu muốn trọn
quyền sở hữu nhà, người mẹ phải thanh toán cho các người thừa kế khác
phần giá trị nhà mà họ được hưởng.
Nếu không thể thỏa thuận về việc sử dụng (hay sở hữu) nhà, mẹ anh và
người chị của anh có thể khởi kiện ra TAND cấp huyện để được xem xét,
giải quyết.
2. Chuyển nhượng đất chưa có giấy đỏ
Có một miếng đất bị tranh chấp nhưng đã được tòa thụ lý và đưa ra
xét xử. Nếu sau đó đất ấy vẫn chưa có giấy chứng nhận thì chủ đất có
được quyền bán hay tặng cho hay không?
Phan Văn Tân (Xã Hàm Liên, huyện Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận)
Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HÙNG trả lời: Theo khoản 1 Điều 106 Luật
Đất đai, người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng
cho quyền sử dụng đất theo quy định khi có các điều kiện sau đây: Có
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất không có tranh chấp, quyền sử
dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án, trong thời hạn sử dụng
đất.
Như vậy, nếu việc tranh chấp đất trên đã được tòa án xét xử và bản án
đã có hiệu lực thì chủ sử dụng đất (tức người thắng kiện) phải đợi làm
xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới được quyền chuyển nhượng,
tặng cho đất. Trường hợp các bên đã giao dịch khi chưa có giấy chứng
nhận và nếu đất đã được sử dụng từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày
1-7-2004, nay được UBND xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp
với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt thì người nhận chuyển nhượng
được cấp giấy chứng nhận theo khoản 6 Điều 50 luật trên và phải nộp
tiền sử dụng đất theo quy định của Chính phủ.