Những người Việt kiều có thể gặp khó khăn khi muốn lấy lại căn nhà mà họ để lại ở quê hương. Để giúp đỡ, họ có thể nhờ người thân đứng tên và quản lý hợp đồng. Tuy nhiên, việc này cần tuân thủ đúng quy định pháp luật và tìm hiểu kỹ về quyền sở hữu và thủ tục liên quan tại địa phương. Việc tìm hiểu và có sự hỗ trợ từ luật sư giỏi là một yếu tố quan trọng để thành công trong việc lấy lại nhà cho người Việt kiều.
Tôi là Việt kiều Mỹ, có quốc tịch Mỹ. Năm 2000, tôi có mua một ngôi nhà tại Nha trang và nhờ anh trai đứng tên, có sổ đỏ, giấy tờ hợp lệ.
Hiện giờ tôi muốn làm thủ tục từ anh trai cho (tặng) lại ngôi nhà, đứng tên tôi để bán ngôi nhà trên thì có được không? Nếu được thì hồ sơ thủ tục như thế nào? Mong luật sư tư vấn giúp. Xin cảm ơn.
ntvinhhv@...
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đức An trả lời bạn như sau:
Theo thông tin bạn cung cấp, bạn là Việt kiều Mỹ cần đáp ứng điều kiện nhận chuyển nhượng theo quy định Luật đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014.
Thứ nhất: Điều kiện nhận chuyển nhượng đối với người gốc Việt Nam đang định cư ở nước ngoài
Theo quy định tại Điều 169 Luật Đất đai năm 2013, trường hợp người gốc Việt Nam nhưng đang định cư ở nước ngoài được nhận quyền sử dụng đất trong các trường hợp sau:
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc diện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở được nhận chuyển quyền sử dụng đất ở thông qua hình thức mua, thuê mua, nhận thừa kế, nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở hoặc được nhận quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở;
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất.
Theo quy định tại điều 8 Luật nhà ở năm 2014, điều kiện để người Việt Nam định cư ở nước ngoài được công nhận quyền sở hữu nhà ở bao gồm:
- Được phép nhập cảnh vào Việt Nam.
- Sở hữu nhà ở thông qua hình thức mua, thuê mua nhà ở thương mại của doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh bất động sản (sau đây gọi chung là doanh nghiệp kinh doanh bất động sản); mua, nhận tặng cho, nhận đổi, nhận thừa kế nhà ở của hộ gia đình, cá nhân; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại được phép bán nền để tự tổ chức xây dựng nhà ở theo quy định của pháp luật.
Như vậy, đối với trường hợp của bạn, nếu bạn có đủ điều kiện được sở hữu nhà theo Luật Nhà ở thì bạn sẽ được công nhận quyền sở hữu ngôi nhà và quyền sử dụng đất.
Đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì phải có giấy tờ theo quy định sau đây:
Trường hợp mang hộ chiếu nước ngoài thì phải còn giá trị có đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh của cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh Việt Nam vào hộ chiếu và kèm theo giấy tờ chứng minh còn quốc tịch Việt Nam hoặc giấy tờ xác nhận là người gốc Việt Nam do Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, cơ quan quản lý về người Việt Nam ở nước ngoài cấp hoặc giấy tờ khác theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Thứ hai: Thủ tục tặng cho và sang tên
Nếu thuộc trường hợp được sở hữu nhà, quyền sử dụng đất thì bạn thực hiện thủ tục theo khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai năm 2013 quy định:
Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất
3. Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:
a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;
b) Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên;
c) Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự;
d) Việc công chứng thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng, việc chứng thực thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
Như vậy để anh trai bạn tặng cho bạn ngôi nhà và quyền sử dụng đất thì phải lập hợp đồng tặng cho công chứng. Sau đó, bạn cần thực hiện thủ tục sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường.
